*KLIK* voor het bekijken van de Halloween groet

 

Het is weer 31 oktober en voor heel veel mensen is Halloween toch weer een bijzonder dag.
aangezien ik er al eerder over heb geschreven een link naar het blogje, ik weet het, het blijft
klikken, maar op deze toch wel bijzondere dag, en zeker nog voor mij, willen veel mensen toch
weten wat Halloween nu eigenlijk inhoudt.  Het is hier vies weer en dat schept toch een zekere
sfeer voor deze dag en nacht. Door omstandigheden heb ik geen foto’s kunnen maken, maar dat
komt wel weer goed.

Bewerkte foto van internet.

Dit jaar zelfs geen pompoenen en kalebassen in huis, dus maar een oudere foto, want zonder kan natuurlijk niet met Halloween.
Voor wie er aan doen, en dat zijn er toch heel veel, een heel gezellig, griezelige en leuke avond gewenst.

KLIK hier voor de geschiedenis van Halloween.

Het is alweer herfst en bijna Halloween en wat is dat feest zonder pompoenen en kalebassen, vooral kinderen (uiteraard geholpen door hun ouders) maken er prachtige lampionnen van en uitgesneden kunnen ze mooi dienen als lantaarn die daarna weer gebruikt kan worden voor het Sint Maarten lopen. Dit jaar ben ik telkens op stap gegaan om het fenomeen eens vanaf het begin vast te leggen met de trouwe Coolpix. Het woord pompoen is afgeleid van het Latijnse woord pepon, wat door de zon gerijpt betekend. Er zijn heel veel soorten pompoenen en kalebassen en samen met de meloen, komkommer en de fles kalebas behoren ze tot de cucurbitacea oftewel de komkommerachtigen.

Het begin, de bloem van de kalebas (squash)

Pompoenen (er zijn een dozijn soorten van het geslacht Cucurbita) werden in Midden- en Zuid-Amerika al tussen 9000 en 7000 jaar v. Chr. verbouwd en al eeuwen geleden gebruikten de Indianen pompoenen bij hun dagelijkse voeding. De Indianen droogden stroken pompoen en daar vlochten ze matten van, ook roosterden ze stroken pompoen op een open vuur en aten ze daarna op. Toen de blanke kolonisten in Amerika kwamen zagen zij deze pompoenen en besloten toen dat ze ze ook gingen eten wat heel verstandig was en in de 16e eeuw werd de pompoen voor het eerst in Europa gekweekt. Nu komen ze voor in alle warme en gematigde streken van de wereld.

Terwijl de knoppen en bloemen doorgaan met uitkomen is er toch al een kleine kalebas die er het eerst wilde zijn

Er zijn veel gerechten waarin de pompoenpuree wordt verwerkt, zoals pompoensoep, pompoentaart, pompoencurry en pompoenbrood maar ook de zaden die oliehoudend zijn worden geroosterd en en gegeten. Naast de zaden zijn ook de jonge steeltoppen en de pompoenbloem eetbaar en wordt in b.v. Mexico dikwijls gebruikt als decoratie en garnering van gerechten, de pompoenbloem kan gevuld worden of er kan een deeglaagje om aangebracht worden en kan dan gefrituurd worden. Pompoenzaden zijn ook bijzonder gezond voor het menselijk lichaam, ze zitten vol koolhydraten, aminozuren, onverzadigde vetzuren, heel veel eiwitten en de belangrijke stoffen ijzer, zink, calcium, magnesium, vitaminen B, C, D, E en K. En net zoals bij de wortels zit er in de pompoen caroteen dus heel goed voor de ogen.

Een ander exemplaar groeit al flink

De reuzenpompoen (Cucurbita maxima) kan een omvang bereiken van meer dan een meter en kan dan wel 70 kg. wegen. De stengels kunnen een lengte van 10 meter bereiken, dus niet bepaald een gewas om in een klein tuintje te kweken. Vaak wordt de vrucht gebruikt als sier voor in huis en zelfs op tentoonstellingen en blijft indien gekoeld bewaard maandenlang goed. Het vruchtvlees is ook bijzonder goed geschikt voor baby’s en kleine kinderen, omdat het vruchtvlees zoetig is eten kinderen het graag en in de oude Engelse kruidenboeken wordt zelfs aanbevolen kinderen met een oogafwijking gekookte en fijn gemalen winterpompoen te laten eten. Er zijn heel veel recepten voor het bereiden van maaltijden met de pompoen maar voor de volwassenen is het raadzaam er een pittige soep van te maken met een peper, gember, paprika e.d.

Reuzenpompoen – (Cucurbita maxima) deze grote jongen is een kruiwagen vol, het begon net te regenen maar deze enorme pompoen moest toch even op de foto.

Kalebas (squash) is de verzamelnaam voor een flink aantal aan elkaar verwante gewassen, zoals pompoen, flespompoen, fleskalebas en courgette (zucchini). Het woord kalebas is van Perzische oorsprong. Kalebassen worden veelal gebruikt als decoratie en ook worden ze gedroogd en dan is de schaal vrij hard waardoor de uitgeholde vrucht dienst kan doen als gebruiksvoorwerp en ook versierd kan worden door ze te graveren, zo kan er van alles van gemaakt worden en het is nog leuk werk ook.

Kalebassen zijn een belangrijk element in de Marron samenleving (Marrons zijn gevluchte West-Afrikaanse slaven die in stamverband in de oerwouden van Suriname zijn gaan leven en hun afstammelingen) Deze Marrons maken van de kalebassen bewaarbakjes, kommetjes, bekers, lepels, kruiken en spanen, vaak worden ze versierd en de weinig gedecoreerde kommen worden gebruikt om rijst mee te wassen en voor ritueel gebruik.

Dit soort pompoenen heten Turkse Muts en zijn als decoratie bijzonder mooi van vorm en kleuren

Vaak wordt er gevraagd wat het verschil nu eigenlijk is tussen de kalebas en de pompoen en dan is het antwoord, de kleintjes zijn kalebassen en de grote zijn pompoenen, ik vind het zelf nog steeds moeilijk

HALLOWEEN en de Jack O’Lantern

Wereldwijd hoort de uitgesneden pompoen bij Halloween maar de naam van deze lantaarn met de enge uitgesneden gezichten is minder bekend alhoewel vooral in Amerika juist deze naam wel wordt gehanteerd. Het maken van de Jack O’Lanterns stamt uit Ierland en oorspronkelijk gebruikten de Ieren knollen om er lantaarns van te maken. Geëmigreerde Ieren ontdekten de pompoen en gingen die toen gebruiken omdat ze er veel geschikter voor waren dan knollen.

Er zijn heel veel verhalen over de oorsprong van de lantaarn maar de bekendste is toch nog steeds het verhaal van de smid Jack. Jack was een dronkaard, vechtersbaas en er was niet veel goeds aan hem. Op een avond kwam Jack de duivel tegen en die wilde Jack meenemen naar de hel, Jack was dan wel een slechte kerel maar hij was wel slim, hij wist de duivel in een boom te lokken en sneed toen snel een groot kruisteken in de stam van de boom zodat de duivel niet meer uit de boom kon komen. Toen de duivel aan Jack beloofde dat hij niet naar de hel zou hoeven haalde Jack het kruisteken weg en de duivel was weer vrij. Jaren later stierf Jack, maar in de hemel lieten ze hem niet binnen vanwege zijn slechte levenswandel, maar ook de duivel hield zich aan zijn belofte en Jack kon dus ook niet naar de hel. De ziel van Jack doolt sindsdien over de aarde, maar de duivel had hem nog wel een kooltje vuur toegegooid en Jack deed dat kooltje in een knol en kreeg daardoor in ieder geval een lantaarn om zijn weg te verlichten. Volgens de legende is de Jack O’Lantern vernoemd naar deze smid.

Foto van internet.

Uiteraard heb ik inmiddels pompoensoep gegeten al heb ik het niet zelf gemaakt, maar het was lekker en voor herhaling vatbaar

Niet eetbaar maar het is toch altijd weer mooi om in deze tijd de eerste paddenstoelen uit de grond te zien schieten, wat het zijn mag Joost weten en die weet het waarschijnlijk ook niet.

Samhain (in het Schots-Gaelisch: Samhuinn wat letterlijk betekent “de zomer het einde”, was het winterseizoen van de oude Kelten. De Kelten verdeelde het jaar in vier kwartalen en wel Samhain (winter), Imbolc (voorjaar), Beltane (zomer) en Lughnasadh (najaar). Samhain Eve, in het Iers Oidhche Shamhna was het belangrijkste, meest magische en krachtigste moment van de Keltische kalender, er zijn vele namen voor Samhain omdat er veel verschillende uitspraken waren bij de landen waar de Kelten woonden of de stammen waartoe zij behoorden. Met de opkomst van het Christendom werd Samhain ook Halloween, Hallowmas of All Saints Day genoemd.

De bakermat van Samhain vond zo’n 2000 jaar geleden plaats bij de Kelten, meer specifiek bij de oude druïden, die leefden in wat nu Engeland, Frankrijk, Schotland en Wales wordt genoemd. Voor de Kelten was het op 31 oktober de laatste oogstdag en daarbij moet vooral gedacht worden aan zaden, noten, de laatste appels en de laatste knolgewassen. Alles moest binnen zijn voordat de vorst inviel, de maand van Samhain was ook de tijd van de slacht, de hammen werden opgehangen en worst werd gemaakt want als er niet genoeg voorraden waren om de winter door te komen, brak er een zeer moeilijke en harde tijd aan.

 

Samhain markeerde een van de twee grote poorten van het Keltische jaar tussen licht en het donker. Er werd van uitgegaan dat in de donkere stilte een fluistering was van een nieuw begin o.a. het roeren van de zaden onder de grond. De Kelten kenden veel natuurmythen en hun religieus streven was vooral gericht op een vreedzaam samenleven met de natuur. Daarmee hing het geloof aan lokale goden, godinnen, landgeesten, elfen, dwergen, heilige bronnen, bomen en stenen nauw samen.

De herders haalden hun runderen en schapen op uit de heuvels en weilanden om ze naar een stabiele en veilige plek te brengen, turf en hout werden in grote hoeveelheden opgestapeld en wat er eventueel nog overbleef aan bessen e.d. was voor de goden en godinnen als offerande en dank voor alles wat zij hadden laten groeien en bloeien. Toch moet het ondanks de drukte een vrolijke tijd zijn geweest er was sprake van een grote gezinshereniging waarin alle leden van het huishouden samen bakten, vlees gingen zouten en alle hierboven genoemde zaken met elkaar deden. De maand oktober was ook de maand van de jacht, waarbij de Kelten naar alle waarschijnlijkheid hertengeweien hebben gedragen.

ALL HALLOW’S EVE:

In de nacht van 31 oktober op 1 november geloofden de Kelten dat  deze bijzonder nacht het onderscheid tussen de werelden van de levenden en de doden vervaagde. Gedurende deze nacht zouden daarom de zielen van doden uit het dodenrijk (en de zielen die nog geboren moesten worden) de wereld van de mensen komen bezoeken. Die zochten dan het huis op waar zij gewoond hadden. De huidige bewoners zetten lantaarns van uitgeholde knollen met kaarsen erin om de zielen van de dode verwanten de weg te wijzen. Ook legden ze fruit, noten en andere lekkernijen en zette dranken neer voor de dode zielen. Echter, ook duivels en andere kwade geesten uit het dodenrijk konden op dat moment de wereld bezoeken. De Kelten zetten daarom maskers met afzichtelijke koppen op om de geesten af te schrikken. Ook hoopten de Kelten dat de geesten dachten dat ze nog steeds in het dodenrijk waren.

Er werden grote vuren opnieuw aangestoken na de grootste vergadering van de Kelten het “Feest van Tara”, waarvoor alle vuren gedoofd dienden te worden, de vergadering was gericht op de koninklijke zetel van de Hoge Koning als het hart van de heilige grond, het punt van de bevruchting voor het nieuwe jaar. De as van de vuren werd op 1 november uitgestrooid over de akkers om deze vruchtbaar te maken. Op All Hallow’s Eve werden er ook veel offers gebracht aan de goden en natuurgeesten.

 

   De Kelten geloofden niet alleen dat de deuren van het dodenrijk op een kier werd gezet, maar ook die van het Elfenrijk. Daarom werd er niet alleen eten en drinken voor de overledenen voor de deur gezet, maar ook voor de elfen en andere natuurgeesten. Hierdoor hoopte men dat ze als dank hun plagerijen van o.a. het verzuren van de melk achterwege zouden laten. De Kelten waren er van overtuigd dat elfen tijdens Samhain steekspelen organiseerden. Als bewijs hiervan vond men de volgende ochtend plasjes elfenbloed op de rotsen. Dit was eigenlijk geen bloed, maar het was een soort mos dat na de eerste vorst rood kleurde, als het dooide liet dit een rode vloeistof los die men aanzag voor elfenbloed.

HALLOWEEN EN ALLERZIELEN:

Toen het Christendom een aanvang nam was er een hevig verzet tegen het vieren van Samhain door de kerk, omdat het immers een heidense gebeurtenis was. Samhain was echter zo ingeburgerd dat het niet uit te roeien was door de kerk en nog steeds zijn er talloze mensen die wel Samhain vieren. Volgens verschillende bronnen werd Samhain in 998 door de abt van Cluny gekerstend en kreeg toen de naam van Allerheiligen. Andere bronnen daarentegen beweren dat paus Gregorius IV het feest Allerheiligen reeds in 835 heeft ingevoerd. De kerken moesten hun pogingen staken en noemden Samhain voortaan Halloween en besloot Allerzielen voortaan op 2 november te houden.

Halloween heeft een rijke geschiedenis die tot ver in het verleden reikt en is daarmee één van de oudste nog bestaande feestdagen. Halloween is een combinatie van drie feestelijkheden: het Keltische “Samhain”, het Romeinse “Pompona” en het Christelijke “Allerheiligen en Allerzielen”. Engelstalige emigranten, met name in de tweede helft van de 19e eeuw de Ieren, verre nazaten van de Kelten, brachten het feest naar de Verenigde Staten. Daar heeft het de vorm aangenomen zoals we die nu kennen, met als voornaamste symbool de grijnzende pompoen.