Nu overal de misstanden en schandalen van de katholieke kerk naar buiten komen valt ook telkens de naam van de Magdalene Sisters en onder de weekendwens staat de beschrijving van de film die over één van deze tehuizen gaat. Nadat de film in 2002 de Gouden Leeuw van Venetië kreeg kwamen er talrijke protesten van katholieke zijde.  De Osservatore Romano bestempelde de film als een anti-klerikaal pamflet. Het Vaticaan gaf officieel het advies de film niet te gaan bekijken, een aantal vroegere bewoonsters van de Madalenetehuizen stelden echter dat de film niet overeenstemt met de realiteit, maar dat de waarheid in de tehuizen veel erger was dan er in de film te zien is. 

 

 

THE MAGDALENE SISTERS

 

 

Deze film is op ware feiten gebaseerd en speelt zich af in de jaren 60 in Ierland. Regisseur Peter Mullan o.a. bekend van de film "My Name is Joe", “Looking for Eric” e.v.a. heeft honderden interviews gehouden met vrouwen die in de beruchte tuchtscholen/laundry’s gevangen hebben gezeten en die hebben bevestigd dat het script op waarheid berust. De film is mooi opgenomen, welliswaar in Schotland, maar dat doet aan de film niets af. Er worden een aantal bijzonder mooie authentieke Ierse volkssongs ten gehore gebracht en de cast is over het geheel genomen goed. Heel goed acteren Anne-Marie Duff als het verkrachte meisje Margaret Maguire, Nora-Jane Noone als de voor jongens té aantrekkelijke Bernadette Haffi, Dorothy Duffy als het ongehuwde moedertje Rose Dunn (door de nonnen Patricia genoemd), Eileen Walsh als Crispina/Harriet het niet helemaal normale ongehuwde moedertje en Ceraldine McEwan als moeder overste, zuster Bridget van de Magdalene Sisters Laundry, die spreekt met een stem van suiker maar een hart van steen heeft. Ook Peter Mullan speelt een klein rolletje in zijn eigen film als de vader van Una O’Connor (Mary Murray), waarin hij overigens niet zo’n aardig karakter heeft. Ook Pastoor Fitzroy (Daniel Costello) speelt niet zo’n fraaie rol in de film.

 

 

Het verhaal begint op een bruiloft, waar pastoor O’Donally (Sean Mackin) een prachtig Iers volkslied "The Well Below the Valley"zingt en zichzelf begeleid op een soort trommel, het is een grote en vrolijke bruiloft en Margaret Maguire geniet met volle teugen van het feest. Als haar neef Kevin (Sean McDonagh) haar mee wil nemen om haar iets te laten zien, gelooft Margaret hem, maar Kevin heeft andere plannen en verkracht zijn nichtje. Het nieuws verspreid zich al heel snel onder de bruiloftsgasten en inplaats dat Kevin straf krijgt wordt Margaret snel afgevoerd door pastoor O’Donally naar één van de Magdalene Sisters tuchtscholen, haar ouders hebben toestemming gegeven en haar broertje Eamonn die telkens vraagt waar Margaret heen is, is te jong om iets te kunnen inbrengen en er zou ook beslist niet naar hem worden geluisterd.

 

 

Tegelijkertijd wordt Bernadette Haffi daar heengebracht, haar enige fout is dat ze mooi is en wat flirt met de jongens. In een hospitaal ligt Rose Dunn, ze is net bevallen van een zoontje en haar vader en moeder zeggen geen woord meer tegen haar, Rose heeft hen de ergste schande gebracht die er is door zonder vader een kind te krijgen. In haar geval neemt pastoor Doonigan (Laurie Ventry) de nodige stappen, de baby wordt weggenomen bij Rose en ook zij wordt naar de tuchtschool gebracht.

 

 

De drie meisjes krijgen direct na hun aankomst grauwe werkkleding aan en worden onthaald op een preek van zuster Bridget, daarna moeten zij beginnen met keihard werken en gaan een leven tegemoet van tucht, ontering, vernedering en zelfs slaag. Crispina is al aan het leven daar gewend en weet zich staande te houden omdat haar zuster die haar zoontje heeft, af en toe met het jongetje buiten het hek komt zwaaien, dat èn een medaillon van de heilige Christoffer, die zij heeft gekregen voordat ze in de laundry terecht kwam, geven haar de moed dit leven vol te houden. Een oudere vrouw, Katy (Britta Smith), is daar al 40 jaar en is zo gehersenspoeld dat ze als klikspaan fungeert voor de nonnen en priesters. Er zijn veel meer oudere vrouwen, maar de verschillende groepen zien elkaar alleen tijdens de maaltijden en het werk.

 

 

 

Het is schrikbarend dat in de vorige eeuw deze middeleeuwse praktijken nog tot 1996 hebben kunnen voortduren en niet alleen de katholieke kerk was daar voor aansprakelijk maar ook de ouders van de meisjes luisterden te snel naar de pastoors, priester e.d. om hun dochters te laten opnemen voor "hun eigen bestwil". Een voorbeeld is dat Una O’Connor wegloopt omdat ze zo’n heimwee heeft naar haar ouders, zij wordt terug gebracht door haar vader (Peter Mullan) die haar enorm slaat en stompt, terwijl Una alleen maar kan huilen omdat ze naar huis wil. Haar vader schreeuwt haar toe "You’ve got no home. You have no mother. You got no father. You killed us, you slut. You killed us both".

 

 

In de loop der jaren zijn 30.000 meisjes en vrouwen opgesloten geweest in de tuchtscholen van de Magdalene Sisters Laundry’s. In de Laundrettes (wasserettes) werden meisjes en vrouwen gedwongen 364 dagen per jaar te werken. Velen zijn er aan bezweken en velen zijn voor hun hele leven (al dan niet seksueel) zwaar beschadigd door wat ze hebben meegemaakt. In deze film zien we de levens van enkelen van hen, ook degenen die het wel hebben opgered om terug te keren in de maatschappij, maar niemand is meer dezelfde die ze waren voordat ze in de tuchtschool terecht kwamen. Niet bepaald een vrolijke film, maar wel eentje om bij stil te staan en je af te vragen hoe dit mogelijk is geweest. Wat de rol van de kerk is geweest daar hoeft niemand naar te vragen in ieder geval een ontzettend grote rol in de levens van de slachtoffers van deze tirannie en hun familieleden die ook niet beter wisten of bang waren. Die het wel wisten hebben hun handen in onschuld gewassen zoals ze nu nog dagelijks doen. Voor mensen die het nieuws over de wantoestanden van de laatste tijd i.v.m. de schandalen over de katholieke kerk volgen is dit zeker een aanrader, voor mensen die dit nieuws niet volgen overigens ook.

 

 

Advertentie

Nu vraag ik me af of iemand deze film niet heeft gezien, Zorba’s dans is in ieder geval wereldberoemd geworden door deze film en die heeft iedereen vast wel wel eens gehoord. Een onvergetelijke film met een Anthony Quinn die zijn weerga niet heeft in deze film, een ras acteur die in meer dan 150 films heeft gespeeld, in deze film straalt de levenslust eraf en ik zou willen dat alle mannen zoveel energie hadden en de uitstraling van deze acteur in zijn rol van Alexis Zorba, uiteraard met hun eigen gezicht maar voor mij is deze film de Anthony Quinn die ik zo graag zie. Allereerst…….

 

 

 

Zorba de Griek (oorspronkelijk getiteld Alexis Zorbas), is een film uit 1964 van regisseur Michael Cacoyannis, gebaseerd op een roman uit 1952 van de Griekse schrijver Nikos Kazantzakis.

 

 

Zorba de Griek speelt zich af op het Griekse eiland Kreta. De titelrol is in handen van Anthony Quinn. Hij zet volgens sommigen met Alexis Zorba zijn meest gedenkwaardige rol neer. Andere belangrijke rollen zijn voor Alan Bates (als Basil, de bezoekende Engelsman van Griekse afkomst en verteller van het verhaal) en Irene Papas. De film is mede bekend vanwege de muziek door componist Mikis Theodorakis.

 

 

De beroemde scène waarin Anthony Quinn de Sirtaki danst, is ontstaan op het strand van het stadje Ierapetra aan de zuidkust van Kreta.

 

scène met humor hoe moeilijk het gaat met de bouw v.d. mijn en de beroemde Sirtaki van Alexis en Basil. 

 

De schuchtere en wat depressieve Engelse (van Griekse afkomst) schrijver Basil heeft op Kreta een kolenmijn geërfd van zijn Griekse vader die hij wil gaan exploïteren. In Piraeus, daar ontmoet hij de levenslustige, uitbundige en zorgeloze Macedoniër Alexis Zorba die hem gaat helpen bij de heropening van de mijn en ondertussen zijn “baas” de nodige levenslessen geeft.. Samen proberen ze de mijn terug te brengen in haar oude glorie en dat dit niet zomaar klaar is blijkt al snel.

 

 

Basil voelt zich intussen aangetrokken tot een mooie weduwe (Irene Papas). Haar minnaar pleegt zelfmoord als geruchten over hun liefdesrelatie de ronde doen. Het hele eilend is in diepe rouw en zint op wraak. Ook Zorba kent zware problemen met zijn minnares Hortence (Lila Kedrova). Uiteindelijk storten de dromen van beide mannen ineen, maar ze zoeken steun bij elkaar.  Een sterke film, met humor en soms met wat ernstige momenten een oude film die nooit verveelt de film werd bekroond met drie Oscars. Quinn past geweldig in zijn rol en wie niet weet dat hij van Mexicaanse afkomst is, houdt hem voor een Griek.

 

 

Morgen is het 4 mei Herdenkingsdag, we staan dan stil bij W.O.II en velen waaronder ik, ook bij alle oorlogen van vroeger en nu. Er zullen heel veel mensen zijn die zich weer afvragen WAAROM en hoe kon dit gebeuren! De film die hieronder geplaatst wordt geeft geen antwoord op alle vragen, maar laat wel een beeld zien van hoe dit kon gebeuren. Was Hitler er niet geweest dan had er wel een andere leider gekomen, maar Adolf Hitler blijft een afschrikwekkend voorbeeld en alle mensen die hem hebben meegemaakt, onder hem hebben geleden en over hem hebben gelezen hadden hier een les van kunnen leren, helaas er zijn nog steeds Hitler’tjes aan de macht en dat zal altijd zo blijven zolang er mensen zijn.

 

 

 

HITLER: THE RISE OF EVIL 2003

 

Een goede en interessante film over Hitler vanaf zijn jeugd tot aan de dag waarop hij alle macht had om de hele wereld te shockeren als Führer van Nazi Duitsland. Deze film is niet te vergelijken met Der Untergang, maar laat heel mooi het eerste gedeelte van het leven van Adolf Hitler zien. Regisseur Christian Duguay heeft gekozen voor al het kwaad dat Hitler in zich had, eigenlijk een minpuntje in deze film, want het charismatische van Hitler waardoor hij ook door velen werd gevolgd is niet te vinden. Niets te vinden van de man die aanbeden werd door zijn volgelingen, maar vanaf het begin al een bijna krankzinnige, die overigens prima wordt vertolkt door Robert Carlyle, wat hoogst merkwaardig is, want wie had na o.a. Trainspotting en The Full Monty verwacht dat Robert Carlyle zo goed zou overtuigen als de schizofrene, soms verlegen en timide en dan weer de bezeten redenaar en sexueel gefrustreerde Hitler. Wat wel jammer is dat de minder grote figuren uit het begin, zoals Hermann Göring (Chris Larkin) en Joseph Goebbels (Justin Salinger) maar kleine rollen hadden in deze film, terwijl zij toch een grote rol hebben gespeeld. Rudolf Hess (James Babson) speelt wel een belangrijker rol evenals de journalist Fritz Gerlich (Matthew Modine) die Hitler is gaan haten om wat, wie en hoe hij was en één van de eerste tegenstanders van de NSDAP partij was. Ook is in deze film een rol weggelegd voor President Paul von Hindenburg (Peter O’Toole) wat niet vaak gebeurt, evenals voor Anton Drexler (Robert Glenister) de leider van de Deutsche Arbeiters Partij, welke partij de grondslag zou vormen voor de NSDAP. Ernst Hanfstaengl (Liev Schreiber) die met zijn Amerikaanse vrouw Helene (Julianne Margulies) uit Amerika naar Duitsland is gekomen omdat hij denkt er rijk te kunnen worden acteert goed, eerst als de geldschieter van Hitler om er later beter van te kunnen worden en later als de bange, laffe man die niet tegen Hitler’s eisen durft in te gaan en Helene die zelfs veel voor Hitler gaat voelen. De film laat een mooi tijdsbeeld zien, met acteurs en actrices die zelfs lijken op de historische figuren. De historische juistheid is hier en daar een beetje geweld aangedaan o.a. in de vreemde spelletjes die Hitler speelde met zijn nichtje Geli Raubel (Jena Malone) want daar bestaan nog vele andere verhalen over. Oom "Adi" zou een perverse verhouding gehad hebben met dit nichtje de dochter van zijn halfzuster Angela Raubal (Julie-Ann Hasset). Maar over het algemeen is deze periode historisch gezien vrij goed verfilmd. De muziek kan met gemengde gevoelens beluisterd worden, aan de ene kant de soms mooie muziek van Wagner e.a. componisten en aan de andere kant het akelige Horst Wessel Lied en het mooi gezongen maar naar klinkende Deutschland Deutschland über alles, über alles in der Welt aan het eind, wat het begin van een afschuwelijke nachtmerrie inluidt.

 

 

 

In sneltreinvaart laat de film zien hoe de 10 jarige "Adi" gekoesterd wordt door zijn moeder Klara (Stockard Channing) die wel gelooft dat haar zoontje een beroemd kunstschilder kan worden, wat hij zichzelf heeft voorgenomen en de wat vage vaderfiguur van Alois Hitler (Jan Hogg) die hier wreed overkomt, maar waar ook meerdere verhalen over bestaan. Alois werkelijke naam was Schiklgrüber, die hij in Hitler liet veranderen toen hij van Oostenrijk naar Duitsland vertrok. Als Adolf 17 jaar is zit hij op de kunstacadamie, maar voldoet niet en moet vertrekken zonder diploma. Hij slaapt zelfs een poosje in een daklozencentrum en schrijft zijn halfzuster hem zijn erfenis te komen brengen en doet het voorkomen dat het hem bijzonder goed gaat. Op 1 augustus 1914 neemt Adolf dienst in het leger als gewoon soldaat en vecht in de loopgraven, hij wordt korporaal en krijgt het ijzeren kruis, maar dat gebeurt meer omdat hij geluk heeft gehad de kogels te ontwijken die de anderen wel kregen en als enige van de 600 man van zijn eenheid in leven blijft. Op 10 november 1918 komt hij in een militair hospitaal terecht omdat hij mosterdgas in zijn ogen heeft gekregen. Als hij hoort dat de legerleiding heeft toegestemd in onderhandelingen tot het beëindigen van de oorlog is dat voor hem juist het begin.

 

 

 

Door de jaren heen groeit de macht van Hitler al sneller en na zijn eerste toespraken in bierhallen begint men al snel zijn naam te scanderen. Hitler haat eigenlijk direct al joden, maar ook alle andere partijen zoals de communisten, pacifisten, Marxisten kortom alles wat niet Arisch is in zijn ogen. In die tijd is Ernst Röhm (Peter Stormare) nog leider van de SA, maar Hitler vindt dat zij alleen goed zijn om de orde te bewaren, marcheren, zingen enz., maar zich verder niet met andere taken moeten bemoeien omdat daar de SS voor is. Er wordt tevens ingegaan op onder andere de oprichting van de NSDAP, de mislukte Bierhal Putsch en daarna op de gevangenisstraf van Hitler in de gevangenis van Landsberg, de rechtszitting is een pracht scène, waarin Generaal Erich Ludendorff (Friedrich von Thun) zegt onschuldig te zijn, maar Hitler zichzelf schuldig verklaart en daarna een redevoering afsteekt waarvan zelfs de rechter van onder de indruk is. Hij krijgt 200 Mark boete en 5 jaar gevangenisstraf, maar na 9 maanden komt hij al in aanmerking voor zijn vrijlating. De tijd in de gevangenis heeft Hitler besteed aan het schrijven van zijn memoires (Mein Kampf), bijgestaan door de trouwe Rudolf Hess en door Ernst Hanfstaengl die eigenlijk met zijn gezin terug wilde gaan naar Amerika, maar Hitler moet helpen bij het uitgeven van zijn boek.

 

 

President Paul von Hindenburg heeft er nog al het mogelijke aan gedaan om Hitler te stoppen met medewerking van Franz von Papen (Robert Russell) en Generaal Kurt von Schleicher (Christopher Ettridge), maar Hitler en zijn partij zijn niet meer te stoppen. Hitler wordt met steun van zijn aanhangers en door zijn manipulaties op 30 januari 1933 rijkskanselier. Op 27 februari wordt het Rijksdaggebouw in brand gestoken door Marinus van der Lubbe (zijn naam wordt in de film niet genoemd) een Nederlander die lid is van de communistische partij, maar ook hier zijn verschillende theorieën over, van der Lubbe wordt schuldig verklaard en op 10 januari 1934 geëxecuteerd. Als Hindenburg op 2 augustus 1934 komt te overlijden wordt Hitler naast rijkskanselier ook Führer en kan hij beginnen met zijn schrikbewind.

 

 

De Nacht van de Lange Messen, die overigens een lang weekend heeft geduurd, de vreemde verhouding met Hitler’s nichtje Geli, die op een gegeven moment zelfmoord pleegt, zijn kennismaking met Eva Braun toen zeker nog een dom blondje, het ontstaan van de Swastika vlag, alles wordt onder de loep genomen. Hitler: The Rise of Evil is een aanrader voor iedereen die meer wil weten over de opkomst van Hitler en deze periode wil zien op een meeslepende en begrijpelijke manier.

 

 

 

 

De film Volver van regisseur Pedro Almodóvar is een stuk gematigder en daardoor des te mooier, mede omdat in deze film zijn jeugdherinneringen de basis zijn voor Volver het Spaanse woord voor terugkeer. Almodóvar kon weken lang doorfeesten in een roes van drank en drugs en leverde tussen de bedrijven door zijn films af. Nu de regisseur zelf kalmer is geworden zullen zijn films dat ook zijn, waarvan deze film al een prachtig voorbeeld is.

 

 

De titel is héél goed gekozen omdat er hier een terugkeer is naar vele zaken. Almodóvar keert terug naar zijn geboortestreek La Mancha, het is de terugkeer van de dode moeder naar het rijk der levenden, maar ook de terugkeer naar de moeder van Almodóvar zelf, waar hij nu Carmen Maura voor laat acteren en met wie hij in de vroege jaren 80 gebrouilleerd raakte, maar die ooit wél zijn muze was. De homoseksuele Almodóvar heeft een zwak voor vrouwen, wat hij overigens ook in zijn eerdere film heeft laten merken, o.a. in "Todo sobre mi madre"en "Hable con ella" en hij laat zien dat vrouwen niet alleen een lustobject voor mannen zijn, maar hoe vrouwen zich staande houden en sterk kunnen zijn in een door mannen gedomineerde wereld.

 

 

De cast is bijzonder goed met Pénelope Cruz die prachtig acteert als de sterke en temperamentvolle vrouw Raimunda, Carmen Maura als haar moeder Abuele Irene, Lola Dueñas als de altijd hard werkende en veel kalmere zus Soledad (Sole) en Yohanna Cobo als Paula de tienerdochter van Raimunda. Maar ook zeker Blanca Portillo als Augustina de vriendin van Raimunda en overbuurvrouw van de oude tante Paula (Chus Lampreave) acteert geweldig, een veel kleinere maar erg leuke rol wordt gespeeld door María Isabel Díaz als de goedige hoer Regina en ook de rest van de cast is goed.

 

 

Er is niet veel muziek in de film, maar de muziek van Alberto Iglesias past heel goed in het verhaal en de fado Volver die Raimunda ten gehore brengt (gezongen door Estrella Morente) is een speerpunt in de film. Ook de opnamen van de streek La Mancha en van Madrid zijn erg mooi, wat ook zeker gezegd mag worden van het kleurgebruik, het camerawerk is dan ook uitstekend. Dat de familiebanden en de dood een belangrijk thema zijn is voor Almodóvar al niet meer weg te denken bij zijn films.

 

 

De film begint op een kerkhof bij Madrid, wat overigens meer weg heeft van een feestelijke dan van een droevige gebeurtenis. Alle vrouwen zijn druk aan het vegen en poetsen en zorgen ervoor dat er vooral veel bloemen op de grafstenen staan, zonder zweverig te worden komt hierbij ook dat de mensen stellig geloven dat de doden eens terug zullen keren en als men niet goed op de graven heeft gepast ze daarop aangesproken zullen worden. In de streek La Mancha geloven de mensen sterk in het paranormale. Ook Raimunda, Sole en Paula zijn daar bij het graf van de ouders van de twee zussen om het te verzorgen. Hun ouders zijn omgekomen bij een brand en branden plus de eeuwig waaiende droge oostenwind maken volgens Raimunda de mensen gek in deze streek van het land.

 

 

De beide zussen hebben geen makkelijk leven achter de rug en ze zijn hun geboortedorp ontvlucht en in Madrid gaan wonen. Nadat ze hun werkzaamheden op het kerkhof hebben gedaan gaan ze op bezoek bij hun oude tante Paula die dement en nagenoeg blind is en in een klein dorp in La Mancha leeft, waar ook Augustina woont. Raimunda zit erg over haar tante in, maar die zegt dat het goed gaat en heeft zowaar allerlei lekkernijen in huis naar recepten van de moeder van de zussen. Augustina komt daar ook en bevestigd dat het goed gaat met tante Paula en dat de geest van moeder Abuele Irene daar is verschenen om tante Paula te helpen.

 

 

Als moeder en dochter thuiskomen zit Paco (Antonio de la Torre) de man van Raimunda en een luie nietsnut, bier te drinken en naar de TV te kijken, als hij zegt te zijn ontslagen is Raimunda die er van alles bij doet om rond te komen even verslagen als ze het hoort, al duurt dat niet lang en neemt haar temperament de overhand. Later gaat ze naar Sole die thuiskapster is en waar de buurvrouwen onder elkaar heel wat te vertellen hebben. Als ze weer thuis komt staat Paula op haar te wachten in de regen, Paco is dood en hij is niet bepaald op een normale wijze om het leven gekomen. De dood van Paco wordt voor iedereen verzwegen. Raimunda heeft van de eigenaar van een restaurantje de sleutels gekregen om er op te passen, omdat hij het restaurant wil verkopen en dan ziet Raimunda heel wat kansen op zich afkomen. Een poos later zorgt Raimunda geholpen door de hoer Regina ervoor dat het lijk van Paco verdwijnt. Als ze bericht krijgen van Augustina dat tante Paula is overleden heeft Raimunda dan ook absoluut geen tijd om naar de begrafenis te gaan, Sole en Paula gaan er samen heen. Het leven van Raimunda neemt een drastische wending en ze stort zich er vol overgave in, het leven gaat door en er moet van gemaakt worden wat enigszins kan.

 

 

Het verhaal van Augustina speelt zich eigenlijk aan de zijlijn af al hebben de anderen daar wel mee te maken, de eenzame vrouw is haar moeder kwijt en als ze ziek wordt doet ze een beroep op Raimunda om de geest van haar moeder te vragen of háár moeder ook dood is. Raimunda doet het af als onzin, maar probeert Augustina wel te troosten en beloofd als haar moeder aan haar verschijnt het te zullen vragen. Zo hebben alle vrouwen jong en oud hun eigen geheimen en moeilijkheden, maar ze slaan zich er dapper doorheen, geholpen door hun gevoel voor humor en geestkracht. De hulp van veel van de buurvrouwen speelt ook een belangrijke rol in het slagen van de zaken die Raimunda onderneemt

 

 

Pedro Almodóvar laat op bijzonder goede wijze zien dat het zogenaamde zwakke geslacht vaak heel wat sterker is dan er door mannen gedacht of aangenomen wordt. In deze film komt naast het drama een flinke portie humor voor, zodat het een film is met een lach en een traan. Zelfs voor mensen die niet zo’n Amodóvar fan zijn is Volver een aanrader en ze zullen dan ook aangenaam verrast worden.

 

 

Op het filmfestival in Cannes won Volver prijzen voor het scenario en de gehele vrouwelijke cast. In deze film gaan het dramatische, komische en surrealistische hand in hand en bij de aftiteling, waarbij een scala van prachtig gekleurde en gebloemde stofjes voorbij komt zal menigeen met een stille glimlach nog even blijven zitten en onwillekeurig dacht ik toch even dat ook Don Quichote uit La Mancha kwam.

 

 

 

 

 

 

 

FIVE EASY PIECES (1970)

 

  

 

Deze film van regisseur Bob Rafelson geeft een prima tijdsbeeld van de jaren 70 in Amerika. Heel mooie beelden, hilarische scènes, een mooie en leuke soundtrack met piano muziek van o.a. Chopin, W.A. Mozart en Country muziek met o.a. Tammy Wynette en Dolly Parton Stand by your man. Jack Nicholson acteert geweldig als de gecompliceerde Robert "Bobby" Eroica Dupea, Karen Black als Rayette Dipesto de vriendin van Bobby, die serveerster is in een restaurantje, het is een ontzettend irritant dom blondje en niet om aan te horen, maar ze speelt haar rol goed. De kleinere, maar soms belangrijke rollen worden goed vertolkt door Billy Green Bush als Elton de domme en wat achterbakse collega van Bobby, Fannie Flagg als Stoney de vrouw van Elton, Lois Smith als Partita "Tita" Dupea de zuster van Bobby, Ralph White als Carl Fidelio Dupea de broer van Bobby, Susan Anspach als Catherina Van Oost de vriendin van Carl, Sally Struthers als Betty, die goed is voor de seks en Helena Kallianiotes als de lifster Palm Apodaca. De film is deels een roadmovie en doet soms wat vlak, mat en langdradig aan, maar dat is om de kijker te laten beleven en zien hoe zinloos het leven van Bobby is. Dit wordt echter prima gecompenseerd door de uiterst vermakelijke scènes, de ironie en het cynisme van Bobby.

 

 

 

De film laat in meerdere episodes zien wat er gebeurt met Bobby, in het begin is hij terecht gekomen in de arbeidersklasse een beetje de underdog van Amerika in die tijd. Bobby is een begenadigd pianist, maar is zijn millieu ontvlucht omdat hij daar niet vond wat hij in het leven zocht, maar ook in dit wereldje met zijn vriendin Rayette die niet bepaald intelligent is en zijn nogal domme vriendenkring, waaronder zijn collega Elton en diens vrouw Stoney, waarmee hij kaart, drinkt, naar de bowlingbaan gaat en vooral veel seks heeft met de dames, kan hij het niet vinden. Met de liefde neemt hij het niet al te serieus, hij gaat vaak vreemd met o.a. Betty. Rayette weet het, maar na wat gepruil en een beetje verdriet neemt ze het toch. Bobby heeft haar nooit in de waan gelaten dat het echt wat tussen hen samen zal worden, maar Rayette wil hem niet kwijt en houdt hoop. Als Bobby zijn zus Tita opzoekt, vraagt die hem om naar huis te komen omdat hun vader erg ziek is, hij wil daar eerst niet aan omdat vader en zoon nooit goed met elkaar overweg konden, als hij echter schoon genoeg heeft van het zware en smerige werk besluit hij toch voor een paar weken naar huis te gaan, hij wil er alleen heen en Rayette die dat niet bepaald ziet zitten dringt zo aan dat ze uiteindelijk toch mee mag.

 

 

 

Dan gaat de film verder als roadmovie met prachtige beelden van Amerika. Bobby blijft rusteloos en kan zich uitermate irriteren aan Rayette, die graag naar Country en Western muziek luistert en dan ook nog zingt. Als ze twee vrouwen in nood meenemen, Palm Apodaca en Terry Grouse (Toni Basil), hoort hij gelaten aan hoe Palm een volgens haar diepzinnige monoloog houdt over de vervuiling van Amerika en diens bevolking. Het tweetal is op weg naar Alaska, omdat het daar nog schoon is en alles wit, waarop Bobby een ironisch antwoord geeft. Als ze met zijn vieren bij een wegrestaurant wat gaan eten krijgt Bobby het aan de stok met de serveerster (Lorna Thayer), het gaat hem niet meer om de regels die de serveerster met alle geweld in stand wil houden, maar om zijn principe deze regels te veranderen naar een meer menselijke benadering van de klanten die hier niet kunnen krijgen wat ze willen hebben. De twee lifsters worden op een gegeven moment uit de auto gezet omdat Bobby er echt niet meer tegen kan als Rayette en de andere twee ook nog aan het bekvechten gaan.

 

 

 

Bobby laat Rayette haar intrek nemen in een motelletje, want hij wil haar niet meenemen naar zijn familie die bij de betere burgers behoren. De hele familie is bijzonder muzikaal en alle familieleden bespelen een instrument. Carl Dupea speelde viool totdat hij een blessure opliep en is toen piano gaan spelen, ook Tita speelt piano en de vriendin van Carl, Catherine ook. De vader Nicholas Dupea (William Challee) is na twee beroertes nagenoeg een plant en herkent Bobby niet. Catherine is Carl op haar manier trouw, maar gaat toch in op de avanches van Bobby, al is het voor haar een avontuurtje en meer niet. Als na een paar dagen Rayette dan ook nog onaangekondigd verschijnt heeft Bobby het alweer gezien en wil weg, na een ontroerende scène met zijn vader vindt hij zijn leven weer zinloos en zijn rusteloosheid drijft hem verder. De film heeft een open einde, het kan zijn dat Bobby rust zal vinden en zichzelf, maar dat is bepaald niet zeker want zijn grootste vijand is hijzelf.

 

 

 

De mensen die dieper ingaan op een film en de soms trage gedeelten voor lief nemen, zullen met veel genoegen naar Five Easy Pieces kijken, de monologen en dialogen zijn vaak heel erg goed en het complexe karakter van Bobby wordt uitstekend weergegeven door een toen nog vrij jonge Jack Nicholson, die soms meer zegt met zijn ogen dan met woorden.

 

 

 

 

 

 

 

 

ROSENSTRASSE (2003)

 

 

De elfde lange speelfilm van regiseusse Margarethe von Trotta o.a. van de film "Die Verlorenen Ehre der Katharina Blum", een Duits-Nederlandse co-productie die het de kijkers niet bepaald makkelijk maakt. Prima camerawerk, al in het begin waar de Joodse begraafplaatsen en daarna de beelden van New York worden getoond, een film gebaseerd op een waargebeurde geschiedenis in W.O.II en weer een stukje van de oorlog waar niet zoveel mensen wat van af weten. Het is niet zo makkelijk de film een goede plaats te geven en er komen teveel gebeurtenissen in voor waar geen antwoord op wordt gegeven. Toch is het allerminst een slechte film, het is erg jammer dat de karakters niet zo goed uit de verf komen en dat de acteurs en actrices niet méér echt ware emoties kunnen uiten, het is allemaal wat afstandelijk wat ook wel komt omdat de film zich in twee perioden afspeelt, maar er had zeker meer van deze film gemaakt kunnen worden. Svea Lohde als de 8-jarige Ruth Süssman, later Ruth Weinstein (Jutta Lampe) Maria Schrader als Hannah Weinstein die zo graag wil begrijpen wat haar moeder heeft meegemaakt, de Lena Fischer van 33 jaar (Katja Riemann) en Lena als 90 jarige vrouw (Doris Schade) acteren het best. Thekla Reuten speelt een aardige kleine rol als één van de protesterende vrouwen Klara Singer. Ook de muziek is af en toe erg mooi.

 

 

 

Het verhaal begint in het heden in New York, de man van Ruth, Robert is overleden en Ruth stelt onmiddellijk een echt orthodoxe rouwperiode in, de Sjiwa of Sjiva. Haar kinderen Hannah en Ben (Romijn Conen) begrijpen niet waarom moeder dit doet en vinden het maar vreemd. Omdat de Sjiwa de meest intensieve fase van rouw is, komt dit neer op een traditie met een strikt kader van verboden en verplichtingen. De eerst week verblijven de rouwenden een week lang met elkaar in het rouwhuis en werken niet. Meestal hoeft er dan ook niet gekookt te worden en men houdt zich niet bezig met de dagelijkse normale dingen als baden, strijken, kleren wassen, scheren, seksuele omgang, trouwen, naar feesten gaan etcetera. Als Ruth in haar eentje op een stoel zit, zijn de eerst flashbacks te zien van haar verleden in de oorlog, zij heeft er nooit over gepraat en wil dat nog steeds niet.

 

 

Hannah de dochter van Ruth wil weten wat er is gebeurd in het Berlijn van begin 1943 en gaat op zoektocht. Als er een familielid komt van Ruth, Rachel Rosenbauer (Carola Regnier) die samen met haar man Ruth na de oorlog hebben meegenomen naar Amerika, hoort Hannah iets meer van de geschiedenis waarin een ploeg vrouwen hun mannen vrij wilden hebben uit een opvanghuis/gevangenis in de Rosenstrasse in Berlijn. Als Rachel de naam noemt van de vrouw die Ruth heeft gered, gaat Hannah naar haar op zoek, Lena Fischer leeft nog, is 90 jaar, maar wil alles vertellen aan de dochter van het meisje dat zij als haar kind zag. Lena is een begenadigd pianospeelster en trouwt met de vioolvirtuoos Fabian Israel Fischer, ze zijn erg gelukkig totdat Fabian die Joods is opgepakt wordt en naar de Rosenstrasse gebracht. Daar wachten de mannen tot ze gedeporteerd zullen worden, ook de moeder van de kleine Ruth is daarheen gebracht.

 

 

Lena is van adelijk Duits bloed, haar vader is baron von Eschenbach (Hans Peter Hallwachs), haar moeder Elsa (Gaby Dohm) en na het huwelijk met Fabian wilden haar ouders niets meer met Lena te maken hebben. Haar broer Arthur (Jürgen Vogel) wel, hij is een losbol en heeft een vriendin, Litzy (Nina Kunzendorf) die zangeres is in een nachtlokaal, hij helpt Lena waar hij kan. Als Arthur later thuis komt van het front in Rusland waar hij een been heeft verloren weet hij wel wat er met de Joden gebeurden en hij vertelt dat ook aan zijn ouders, die er overigens niets van willen weten. De vrouwen van de gevangen genomen mannen vormen een al groter wordende groep en lopen dikwijls gevaar. Litzy heeft het een en ander geregeld, zodat Lena in conctact komt met minister Joseph Goebbels (Martin Wuttke) en al die tijd is zij een moeder voor Ruth.

 

 

Hannah zelf wil trouwen met haar vriend Luis Marquez (Fedja van Huêt), maar stuit op grote weerstand bij haar moeder. Luis is arisch, zodat er eigenlijk gesproken kan worden van discriminatie van beide kanten. Niet Jood en wel Jood. De film gaat heen en weer van New York in het heden naar het Berlijn van begin 1943 en al zijn de dialogen soms wat aan de theatrale en melodramatische kant, de film is het bekijken waard, al was het maar om nog een stukje oorlogsverleden te leren kennen waar eigenlijk nooit over wordt gesproken. De arische vrouwen die de moed hadden om te protesteren tegen de gevangenneming van hun Joodse echtgenoten.

 

 

 

 

 

 

Vanavond op CANVAS 21.25 de documentaire die als filmdrama is te bekijken The story of the Weeping Camel voor iedereen die houdt van dieren, de natuur en de cultuur van vreemde volken een echte tip! De hoofdrolspelers zijn een moeder kameel en haar jong maar ook wordt er een beeld gegeven van het leven van de Mongolen. Hieronder de filmtrailer, wie gaat kijken veel plezier!

 

 

 

 

SHAKESPEARE IN LOVE (1998)

 

 

Regisseur John Madden is geboren op 8 april 1949 in Portsmouth, Groot Brittanië en is o.a. bekend geworden door zijn films Mrs. Brown, Proof en Captain Corelli’s Mandolin, ook heeft hij veel mini-series en TV films geregisseerd waaronder 4 afleveringen van Inspector Morse en van Prime Suspect aflevering 4: The Lost Children. Met Shakespeare in Love heeft hij een bijzonder goede film afgeleverd, die historisch totaal niet verantwoord is maar John Madden heeft er een prachtig verhaal van gemaakt, het ontstaan van Romeo en Julia waarin het een verhaal in een verhaal is geworden met geweldig taalgebruik, héél mooie beelden, een prima tijdsbeeld van de 16e eeuw, waarin de kostuums zeker een rol spelen, maar ook laat zien hoe het gesteld was met de rol van de vrouw in die tijd, een heerlijke soundtrack en een bijzonder goed acterende cast. Joseph Fiennes speelt een prachtige Will Shakespeare, Gwyneth Paltrow is prima als Viola De Lesseps, dochter van rijke ouders die echter niet van adel zijn en de chemie tussen dit tweetal is écht prima, Geoffrey Rush als theaterdirecteur Philp Henslowe acteert vermakelijk evenals Martin Clunes als de directeur van het tweede theater in Londen Richard Burbage en Ben Affleck als de acteur Ned Alleyn, een kleine maar bijzonder goede rol vertolkt Judi Dench als Koningin Elizabeth I, voor de humor zijn vooral Mark Williams als de stotterende acteur Wabash, Imelda Staunton als de min van Viola en een aantal kleinere rollen verantwoordelijk. Ook de rest van de cast speelt ronduit sprankelend.

 

 

Over het leven van William Shakespeare zelf is eigenlijk maar weinig bekend en er wordt nog steeds veel over gedebatteerd. (Bron Wikipedia:) Shakespeare werd geboren in 1564 in de Engelse plaats Stratford-upon-Avon. Vermeld wordt dat hij op 26 april werd gedoopt en daarom wordt 23 april over het algemeen gezien als zijn geboortedatum. Dit omdat men normaal 3 dagen na de geboorte werd gedoopt. Hij trouwt met Anne Hathaway in 1582, waarschijnlijk naar aanleiding van een zwangerschap. Er is uit deze tijd verder weinig van hem bekend. Dit wordt anders vanaf het moment dat hij opduikt in de theaters van Londen. Shakespeare was vader van twee dochters (Susanna en Judith) en een zoon (Hamnet).

 

 

Shakespeare wordt acteur, schrijver en uiteindelijk mede-eigenaar van een toneelgezelschap dat bekend stond als The Lord Chamberlain’s Men. genoemd naar de aristocraat die hen sponsorde. Jacobus I van Engeland adopteerde het gezelschap later. Daarna stond het gezelschap bekend als The King’s Men. Uit verschillende documenten uit die tijd blijkt dat Shakespeare een rijk man werd in de jaren dat hij in Londen woonde en werkte. Hij stopte met werken in 1613 en hij overleed op 23 april 1616 – wellicht is dit ook een reden dat zijn geboortedatum ook op die dag wordt gezet. Hij ligt begraven in de Holy Trinity Church in Stratford-upon-Avon, waar jaarlijks miljoenen bezoekers het gedicht op zijn grafsteen lezen. Over de religie van Shakespeare is altijd veel discussie en onderzekerheid geweest. (einde bron Wikipedia.) De Nederlandstalige onderzoeker drs. M.W.J. van Hout beargumenteert dat Shakespeare in het geheim katholiek moet zijn geweest.

 

 

Waarom er hier veel over Shakespeare zelf staat heeft de volgende redenen, natuurlijk heeft regisseur John Madden zijn fantasie heerlijk de vrije loop kunnen laten gaan over Will, juist omdat er zo weinig over hem bekend is, maar Madden mixt feiten met fictie. Dat Shakespeare wellicht toch katholiek is geweest neemt John Madden volgens mij ook aan omdat Koningin Elizabeth hem in de film zegt "Wat God heeft samengebracht kan de mens niet scheiden, zelfs ik niet", wat overigens niet alleen bij de katholieken gezegd wordt maar ook door de protestanten (Elizabeth I was bijzonder diplomatiek) maar in de film zien we Viola wél in een katholieke kerk, dus alweer een reden om te speculeren. Ook wordt in de film aangegeven dat Will getrouwd is en kinderen heeft. De aanstaande echtgenoot van Viola, de onuitstaanbare Lord Wessex (Colin Firth) zal naar alle waarschijnlijkheid de graaf van Essex (1566 – 1601) zijn geweest en wat historisch wel vast staat is dat Koningin Elizabeth I bijzonder gesteld was op poëzie en theater en het is niet onwaarschijnlijk dat zij in de theaters van Londen is geweest en daar contact heeft gehad met Shakespeare, ook de toneelschrijver Marlowe is een historische figuur die eigenlijk de rivaal was van Shakespeare. Christopher Marlowe is in 1564 geboren te Canterbury en hij werd op 30 mei 1593 gedood bij een vechtpartij (waarschijnlijk in een kroeg), er bestaan verschillende versies van zijn dood maar er wordt wel gezegd dat als hij was blijven leven hij misschien wel beter had kunnen worden dan Shakespeare. Een leuk weetje is misschien ook nog wel dat het door Shakespeare geschreven toneelstuk Romeo en Julia / Romeo and Juliet is ontstaan door middel van verschillende her-vertellingen van een verhaal uit 1476 van Masuccio Salernitano Mariotto en Gianozza.

 

 

 

Shakespeare in Love begint in het Londen van 1593 en de theaterdirecteur van The Rose Philp Henslowe wordt mede door de geldschieter Hugh Fennyman (Tom Wilkinson) op hardhandige wijze duidelijk gemaakt dat hij zijn schulden moet aflossen. Henslowe zegt dat hij heel snel met een nieuw toneelstuk zal komen dat veel geld op zal brengen en waarvan hij dan de opbrengst zal delen met zijn schuldeisers, de auteur die het stuk zal schrijven heeft hem een geweldige komedie beloofd. Will Shakespeare de auteur kampt echter met een writer’s block en heeft voor geen cent inspiratie meer, hij gaat hiervoor zelfs naar dr. Moth (Antony Sher) om die raad te vragen, dr. Moth zegt dat hij een nieuwe muze moet zoeken. Als Will in gesprek komt met de auteur Christopher Marlowe "Kit" (Rupert Everett) die zelf schrijft voor de theaterdirecteur Richard Burbage van The Curtain en bijna zijn stuk "Bloedbad in Parijs" af heeft, geeft Will wat tips en die zal daarna beginnen met het schrijven van het toneelstuk Romeo en Ethel, de Piratendochter, het blijft bij proberen want Will heeft nog steeds zijn muze niet gevonden.

 

 

Als Will een komedie bijwoont in Whitehall ziet hij een bijzonder mooie jonge vrouw en hij heeft zijn muze gevonden. Viola De Lesseps de rijke koopmansdochter heeft maar één wens en dat is toneelspelen, haar vader is echter bezig zijn dochter uit te huwelijken aan Lord Wessex om zodoende in de adelstand te kunnen binnentreden. Als Will een auditie doet voor zijn nieuwe stuk is daar een jongeman, Thomas Kent, die voor Will helemaal voldoet als zijn Romeo en als Will erachter komt wie zijn Thomas Kent is wordt langzamerhand het toneelstuk van een komedie de beroemde tragedie Romeo en Julia. Geholpen door haar min beleven Viola en Will een hartstochtelijke liefdesrelatie, maar het zwaard van de aanstaande bruiloft hangt als een donkere wolk boven de hoofden van het verliefde stel, zelfs als de Koningin zelf ingrijpt tijdens de première van Romeo en Julia dreigt alles mis te lopen.

 

 

Een heerlijke romantische komedie voor iedereen die van prachtig taalgebruik houdt en die interesse heeft voor het leven in Engeland van de 16e eeuw, waarin het ten strengste verboden was om als vrouw toneel te spelen, de rollen van vrouwen werden door mannen vertolkt en waarin de Ceremoniemeesters theaters konden sluiten en heropenen in opdracht van de Koningin of naar eigen goeddunken, in Shakespeare in Love is de ceremoniemeester met de meeste macht Tilney (Simon Callow) hij maakt gebruik van een straatjochie als spion, John Webster (Joe Roberts). Al heeft de film 7 Oscars gewonnen toch blijft deze film omstreden, waarschijnlijk mede omdat het zo onwaarschijnlijk overkomt dat Will niet ziet dat Thomas Kent en Viola De Lesseps één en dezelfde zijn, maar dat mag bij een komedie toch geen halszaak zijn, op IMDb (Internet Movie Data base) is de film behoorlijk ondergewaardeerd, voor mij onbegrijpelijk want er is voor iedereen wel iets te zien en te beleven op allerlei gebied o.a. humor, verkleedpartijen, gevechten en seks. Er gebeurt heel veel in deze flitsende film en wat mij betreft is dit een echte aanrader.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gadjo dilo is de derde film uit de trilogie (wel apart te bekijken) die regisseur Tony Gatlif maakte over het zigeunerbestaan, zelf is Gatlif Algerijns/Frans en van zigeunerafkomst. De twee eerdere films waren "Les Princes (1983)" en "Latcho Drom (1993)." Voor iedereen die houdt en geïnteresseerd is in de de zigeunermuziek en het leven van de zigeuners is deze film een absolute must. Gatlif heeft niet, zoals in sommige recensies staat geschreven een film vol clichés gemaakt, maar een prachtig beeld gegeven van hoe de zigeuners in Roemenië leven en zijn. De cinematografische foutjes en de muziek die voor sommige mensen te druk wordt tijdens de dialogen zijn Gatlif vergeven. De drie hoofdrolspelers, Romain Duris als de jonge Parijzenaar Stéphane, Rona Hartman als de zigeunerin Sabina en Izidor Serban als het oude stamhoogd Izidor acteren geweldig en de rest van de cast is bijzonder goed. Rona Hartman kreeg in Locarno (1997) de prijs voor Beste Actrice en de film zelf de Publieksprijs, op de laatste dag van het festival van Rotterdam werd Gadjo dilo voor dezelfde onderscheiding net gepasseerd door de film "De Poolse Bruid." Tony Gatlif heeft uitvoerig research gedaan naar verschillende soorten zigeunermuziek en heeft zelf de nummers voor zijn films geschreven. De kern van de films is de discriminatie van de zigeuners, maar in dit geval heeft Gatlif de rollen omgedraaid door Stéphane in de zigeunergemeenschap te plaatsen.

 

 

Tagline: In Every Soul There Is A Gypsy

 

 

 

De jonge Parijzenaar Stéphane is uit Parijs komen liften naar Roemenië en in de eerste scène loopt hij door het bevroren landschap van Walachije, zijn schoenen zijn kapot, hij ziet er uit als een zwerver en hij heeft af en toe de neiging om geen stap meer te verzetten. Stéphane heeft een doel om dit alles te doorstaan, hij moet en zal de zigeunerzangeres Nora Luca vinden, waarvan hij een cassettebandje in zijn bezit heeft wat nog van zijn vader is geweest met daarop één van haar liederen en hij is op weg naar de Lautaris, de bijna uitgestorven zigeunermuzikanten, om te proberen of die hem kunnen helpen Nora Luca te vinden. Af en toe kan hij meeliften op een open vrachtauto of op een gammele wagen met paarden die zoveel te vinden zijn in Roemenië. Als er een wagen met paarden langs rijdt volgeladen met zigeunervrouwen weet Stéphane dat hij bijna is waar hij heen wilde.

 

 

Al snel ontmoet Stéphane een oude man die flink aan het drinken is en die hem verteld wat er allemaal met zoon zoon Adriani (Florin Moldovan) aan de hand is, de oude Izidor wil absoluut dat Stéphane met hem meedrinkt en neemt hem daarna mee naar zijn schamele huisje om te gaan slapen. Ze hebben wel hele verhalen tegen elkaar afgestoken, maar Frans en Romani werkt niet echt goed. Als Izidor de volgende morgen hout aan het hakken is en Stéphane wakker wordt weet de hele gemeenschap van de Lautaris al dat er een gekke vreemdeling heeft geslapen in het bed van Izidor en blij zijn ze daar helemaal niet mee. Izidor wil echter Stéphane niet kwijt en zorgt ervoor dat hij kan blijven. Zelf is Izidor een virtuoos op de viool en hij speelt voor Stéphane als die toch weg wil gaan om hem van gedachten te doen veranderen. De zigeuners ontdooien heel langzaam en de temperamentvolle Sabina, die eerst helemaal niets wilde weten van deze vreemdeling, wordt langzamerhand zijn trouwe reisgenote op tochten door het land die zouden kunnen leiden tot het vinden van Nora Luca. Ook Izidor is vaak mee en het drietal gaat zelfs op verzoek van Izidor naar Boekarest om daar een nachtclub te bezoeken. Maandenlang neemt Stéphane overal authentieke zigeunermuziek op en hij bezit al een grote hoeveelheid cassettebandjes.

 

  

 

Als Adriani vrij komt uit de gevangenis neemt de film een wending, de groep muzikanten speelt op een groot feest, Stéphane en Sabina zijn samen het bos in en Adriani en een paar vrienden van hem bezoeken het Roemeense café een eind verderop. Adriani gaat de confrontatie aan met hen die hij ervan beschuldigd hem in de gevangenis te hebben laten belanden. Dan escaleren de zaken en het loopt totaal uit de hand. Stéphane en Sabina komen als eerste weer terug in hun dorpje en als ze zien wat daar allemaal aan de hand is gaan ze de muzikanten halen die op het feest spelen. Aan het einde van de film zien we hoe Stéphane vergezeld door Sabina zijn eigen begrafenis heeft die hij uitvoert in de traditie van de zigeuners, Sabina weet dan dat hij het allemaal heeft begrepen.

 

 

  

 

Gadjo dilo is een film die zowel drama als komedie elementen heeft en van het begin tot het eind blijft boeien. De plaatselijke bevolking heeft zichzelf gespeeld en doet dat op bijzonder goede manier. In Gadjo dilo zien we de zigeuners zoals ze zijn, temperamentvol, uitbundig in blijdschap en verdriet, god aanroepend en vervloekend, de vrouwen bezigen veel schuttingtaal maar weten niet beter, het is genieten van het zingen en dansen, de zigeuners met hun markante koppen zijn een lust om te zien en de cultuur, tradities en het leven van deze Zuideuropese Roma zigeuners wordt prachtig weergegeven en zoals Tony Gatlif zelf heeft gezegd: Sinds – Latcho Drom – maak ik geen films meer om af te rekenen met mensen die niet van zigeuners of Arabieren houden, want mensen zulllen altijd op zoek zijn naar zondebokken. Ik wil hun cultuur laten zien zoals het is, zonder een opgeheven vingertje. Ik zeg nooit tegen de kijker: je kent de zigeuners niet, kijk maar hoe ze zijn. Wat ik liever doe is de kijker niet bij de hand pakken, maar hem uitnodigen in een huis.

 

 

 

Tony Gatlif heeft dit inderdaad gedaan, zoals alleen iemand die zelf van zigeunerafkomst is het kan doen.

 

 

 

 

 

 

 

THE PASSION OF THE CHRIST (2004)

 

 

Deze film is wel zéér omstreden en de voor- en tegenstanders zullen het wel nooit eens worden. Mel Gibson heeft de film geregisseerd en gefinancierd en heeft tijdens de opnamen van de film in close-up met eigen handen de nagels door de handen van Jezus gespijkerd, waarna hij heeft gezegd "Ik was het die hem kruisigde. Het waren mijn zonden die hem daar plaatste". Mel Gibson is op 3 januari 1956 in New York geboren en heet voluit Mel Columcille Gerard Gibson, hij werd in eerste instantie voornamelijk bekend als acteur in actiefilms zoals "Mad Max" en de "Lethal Weapon" series, daarnaast speelde hij in historische drama’s zoals Hamlet, Braveheart en The Patriot. Sinds begin jaren 90 is hij ook actief als regisseur (o.a. van Braveheart en Apocalypto) en producer en is opgeklommen tot één van de rijkste en invloedrijkste personen in Hollywood.

 

 

 

The Passion of the Christ is een film die je mooi en bijzonder vindt of die je afdoet als humbug en ik behoor tot de eerste categorie al had voor mij de martelscène ook korter gemogen zoals zovelen vinden. De film heeft een sterke cast en is bijzonder mooi gefilmd met een prachtig tijdsbeeld, ook wat betreft de kleding en gebruiken. De dialogen zijn in het Aramees, Latijn en Hebreeuws wat m.i. iets authentieks geeft aan de tijd waarin de laatste dagen van Christus zich hebben afgespeeld. Er is veel afgegeven op de flashbacks waarin Jezus is te zien als gewone timmerman en als klein kind, maar omdat er zo weinig bekend is over het leven van Jezus zelf vind ik dit heel mooi om te zien. Hij was een mensenzoon en dat heeft Mel Gibson goed laten zien. De soundtrack is prachtig en past heel goed bij de film. James Caviezel acteert geweldig als Jezus Christus, Maia Morgenstern als Maria en Monica Belluci als Maria Magdalena acteren ook heel goed en telkens op de achtergrond vertolkt Rosalinda Celentano een mooie rol als Satan, verder zet Mattia Sbragia een prima vertolking van de hogepriester Kajafas neer.

 

 

De film begint zonder aankondiging meteen in het Hof van Gethsémané, een olijfboomgaard vlak buiten de muren van Jeruzalem, waar Jezus omringd door zijn slapende discipelen bidt tot degene die hij zijn vader noemt en hem smeekt hem dit niet aan te doen. Het is vlak na het Laatste Avondmaal dat Judas Iskariot zijn verraad pleegt aan hem die hij lief heeft en Jezus die dit heeft voorzien ondergaat een sterk geestelijk lijden, wat nog versterkt wordt door Satan die probeert hem van zijn voornemen en belofte af te laten zien. Als Jezus zijn discipelen wekt is het al te laat, enkele proberen nog voor hem te vechten, zoals Petrus (Francesco De Vita). Jezus zegt hen te stoppen en hij wordt in opdracht van Kajafas gevangen genomen en verhoord door de Sanhedrin, de Joodse raad van oudsten, de overpriesters en schriftgeleerden. Daarna wordt Jezus naar de Romeinse procurator Pontius Pilatus (Hristo Shopov) gebracht, die hem ook verhoord maar geen bewijzen kan vinden om Jezus te veroordelen, diens vrouw Claudia Procles (Claudia Gerini) gelooft in Jezus en zijn onschuld, ze waarschuwt Pontius Pilatus en vraagt hem Jezus te sparen. Dan wordt Jezus naar Herodes Antipas (Lucas De Dominicis) gebracht, ook die kan geen reden vinden om tot een veroordeling te komen en laat Jezus terugbrengen naar Pontius Pilatus. Tegen zijn zin, maar gedwongen door Kajafas, de zijnen en het volk moet hij een daad stellen en geeft opdracht Jezus te geselen maar niet te doden. De Romeinse soldaten zijn rauwe en drinkende kerels die er plezier in hebben hun gevangenen te martelen, wat dan ook uitgebreid wordt gedaan. Ze moeten gestopt worden anders waren de soldaten doorgegaan met martelen tot de dood erop zou volgen.

 

 

Claudia Procles gaat naar de van verdriet en ontzetting verstilde Maria en geeft haar doeken om het bloed van Maria’s zoon te kunnen wegwassen. Kajafas is allerminst tevreden en eist dat Jezus de ultieme straf krijgt, de dood aan het kruis. Weer krijgen Kajafas en de zijnen het volk zo ver dat ze hem steunen in zijn voornemen. Pontius Pilatus probeert nog om het volk te laten kiezen tussen de moordenaar Barabbas en Jezus, maar het volk kiest voor de vrijlating van de moordenaar. Pontius Pilatus legt de schuld bij Kajafas en zijn aanhang en gaat zijn handen in onschuld wassen. De kruisiging zal plaatsvinden op een heuvel die Golgotha heet (ook wel de Schedelplaats genoemd). Jezus, totaal verzwakt door de martelingen en het bloedverlies kan het kruis niet alleen dragen en de Romeinse soldaten dwingen Simon van Cyrene (Jarreth J. Merz) te helpen met het dragen van het zware kruis, deze Simon alhoewel gedwongen, raakt tijdens de martelgang overtuigd van de onschuld van de man die hij moet helpen en als ze eindelijk op de plaats van bestemming zijn is Simon totaal verbijsterd over het gebeuren. Maria, Maria Magdalena en de broer/halfbroer van Jezus, Jacobus (Christo Jivkov) hebben de lijdensweg gevolgd van begin tot het bittere eind en als Jezus letterlijk de geest heeft gegeven kan zijn moeder hem voor de laatste maal in haar armen nemen.

 

 

The Passion of the Christ wijkt hier en daar af van het bijbelverhaal, maar aangezien Mel Gibson een traditionalistische Rooms-Katholiek is en naar verluidt een overtuigd aanhanger van de theologische stroming met de naam sedevacantisme – men gelooft niet in bepaalde zaken die in de bijbel staan – komt het daar waarschijnlijk door dat er in de film bepaalde gebeurtenissen voorkomen die niet in de vier evangeliën staan. Ook komen er een aantal scènes in de film voor die uit een boek komen van de Rooms-Katholieke mystica en non Anne-Catherine Emmerich (geboren in 1774). De martelingen die veel mensen teveel zijn moeten gezien worden in het tijdsbeeld waarin dit de gewone gang van zaken was en ik vind de film tot nu toe de meest realistische verfilming van de laatste dagen van Jezus.

 

 

Deze film heb ik twee keer gezien en ik heb er over na zitten denken, in mijn ogen wordt iedere dag vóór, tijdens en na het lijdensverhaal Christus iedere dag opnieuw gekruisigd. Niet alleen Maria heeft geleden onder wat haar zoon overkwam, maar alle moeders die hun zoons in oorlogen of op andere beestachtige wijze zijn kwijtgeraakt hebben dit verdriet gedragen en moeten dit nog steeds ondergaan. Kajafas hitste het volk op, maar is dit in de geschiedenis niet herhaaldelijk voorgekomen en komt het niet nog steeds voor dat het volk zich liet en laat ophitsen, dan noem ik alleen nog maar de Romeinse keizers, Napoleon en Hitler, hebben velen van ons niet gehoord, gelezen, of op films en documentaires gezien hoe het martelen van mensen extreme vormen heeft aangenomen en de slachtoffers even veel pijn hebben geleden als Jezus? Door alle eeuwen heen hebben de meest afschuwelijke toestanden zich voorgedaan en dan nog niet eens alleen met mannen, maar ook met vrouwen en kinderen.

 

        

 

Gelovig of niet maakt eigenlijk niet uit, The Passion of the Christ is een verhaal wat zich altijd heeft voorgedaan en zal blijven voordoen zolang er mensen zijn. Er is liefde en haat, vertrouwen, vergeving, verraad, boetedoening, maar ook hoop en als die is verdwenen is het echte einde nabij.