Archief voor 31 juli 2009

JAN DE ROOS zanger of stadsfiguur?   34 comments

Heel vreemd, maar de foto’s waren hier verdwenen dus de weekendwens ook, ik zet er nu maar even een andere foto neer van Mandy die het helemaal niet leuk vindt dat het vrouwtje foto’s neemt, ik vermoed dan ook sabotage!
 
 
Op de veemarkt in Groningen heb ik Jan de Roos vaak zien en horen zingen (?) gelukkig was er een filmpje van hem dat ik hieronder plaats zodat de zang die deze vreemde man ten gehore bracht voor iedereen hoorbaar is, Geert was een man die het geweldig vond om Jan de Roos zijn nummer te laten brengen, en als ze elkaar zagen werd het lachen voor iedereen. De eerste keer dat ik Jan de Roos mee maakte was het even wennen en ik had medelijden met de man, tot ik merkte dat hij het zelf geweldig vond en ook smakelijk kon lachen. Er waren heel veel van dit soort figuren en ik vind het nog steeds jammer dat ze er niet meer of heel weinig zijn.
 
 
Het boek dat over hem is uitgegeven.
 
Jan Roos, artiestennaam van Jan de Roos (Ureterp, 23 november 1896 – Groningen, 13 december 1979) was een Groninger straatartiest. In het telefoonboek stond hij vermeld als Roos, J. de, zanger, Verlengde Nieuwstraat 16b. Dat was fout volgens hem want het moest zijn: Groot zanger en verder: Zijne Excellentie Jan de Roos. Jan Roos was tot zijn overlijden een begrip in Groningen en omstreken. Getooid met slipjas, hoge hoed, kettingen en medailles kon je hem overal zingend aantreffen. Hij had een wandelstok waarmee hij zijn strofen kracht bijzette, diep door de knieën buigend om zijn hoge halen te benadrukken en een onnavolgbaar vibrato.`(Noot: de stok werd overigens ook wel eens voor andere dingen gebruikt, want maakte Jan niet kwaad!) "Ik tril graag", vertrouwde hij in die jaren een verslaggever toe "En dat door de knieën gaan, dat doe ik voor de reclame. Als je van die buigingen maakt moeten ze wel kijken" (Noot: Jan ging bij het zingen echt naar voren tot bijna op de grond en achterover kon hij ook heel goed.)
 
 
Zo zullen heel veel oudere Groningers, Friezen en andere Nederlanders Jan de Roos hebben gezien en gehoord en hij verdiende er goed aan.
 
Roos werd geboren in het Friese Ureterp. Na een carrière als landarbeider aldaar werd hij scheepsbouwer in Waterhuizen, daarna grondwerker in Ten Boer, waar hij Verdi en Beethoven nazong boven de kruiwagen. Die zong hij na van de radio. De burgemeester, zo zei hij later, had hem ontdekt en toen werd hij kunstenaar met een grote K. Jan Roos zong op straat in de stad Groningen, maar ook in de provincie. (Noot: ook ging Jan wel naar Amsterdam en andere steden). Daar waar men hem vroeg, daar was Jan. Overal kreeg hij medailles die hij op zijn slipjas meetorste, hoewel hij in latere jaren wel eens wat thuis moest laten omdat hij te zwaar beladen was. Ook Willem Duys ontving hem in zijn televisieprogramma "Voor de vuist weg", waar hij eigenlijk alleen maar wilde vertellen wat hij zong, meer niet. En zingen natuurlijk.
 
 
Zijne excellentie met een onderdaan.
 
De meningen over zijn kwaliteiten als zanger waren verdeeld. Sommigen vonden het niets, weer anderen zagen hem als een kleurrijk fenomeen, Jan Roos vond zichzelf in ieder geval wel erg goed. Sommige mensen lachten om hem, maar daar trok hij zich niets van aan, want hij hield van zijn zang. In 1979 overleed hij op 83-jarige leeftijd, na een langdurig ziekbed. Zijn lievelingskettingen hield hij nog om toen hij in het ziekenhuis lag. Hij werd, met die kettingen om, begraven in Ureterp. Slechts een handjevol belangstellenden uit Groningen was aanwezig.
 
Ik blijf het jammer vinden dat dit soort levenskunstenaars er nog maar zo weinig zijn, ze waren het zout in de pap van de steden en brachten vertier waar ze ook kwamen. Jan de Roos was een van hen en ik ben hem nooit vergeten.
 

  
 
Voor de Groningers nog een extra stukje:
 
Jan Roos Geboren in Ureterp (Vraislaand) op 23 november 1896.
Jan Roos waarkde van 1910 tot zowat 1932 as landaarbaaider in Vraislaand, doarnoa was e bie ‘Waarkverschavven’ tot aan d’oorlog. Doar begon e mit zien zingerij achter koare, laiden van Verdi en Beethoven, burgmeester Scherphuis van Ten Boer hef hom ‘ontdekt’. Jan Roos woonde n tied in Beem, in Loppersom en n hail tied in Stad. Noa 1945 muik hai ‘carriere’ as stroatzanger in t haile noorden van Nederland. In Stad haar hai n vaste stek in Heerestroat woar hai regelmoateg optrad. Jan Roos was herkenboar aan zien machtege gaalmstem, slipjas vol medallies, indrokwekkende pedde op kop en zien wiedse geboaren (hai speerde mit zien handstok), mor men kon hom ook van vèrren al heuren aan zien grommende geschraauw en trillende oethoalen. Wat je nuimen n opvaalnde verschienen! In 1970 kwam Jan Roos op tillevisie, bie Willem Duys in ‘De vuist’, t pebliek en de kiekers wozzen nait wat ze der mit aanmozzen, Willem Duys ook nait recht. Duys spelde hom nog wel twij nije lintjes derbie op zien slipjas, ain der van ‘Eerste prijs AVRO-voetbaltoernooi’. Jan Roos kwam oet tied op 13 december 1979 in Stad, 83 joar old, begroaven wuir e in Ureterp. Bie t ‘Noordnederlands Laidjesfestival’ 1996 in Stad brocht t duo Snoaren (Harm Posthumus en Jack Simon) de zanger posthuum n hulde mit t laid ‘Jan Roos’.

 

Geplaatst31 juli 2009 doorAnn McDunn inAmusement