Het Ogham-alfabet ook wel Ogam of Ogum  genoemd, is naar alle waarschijnlijkheid vernoemd naar twintig heilige Druïde-bomen. De oorsprong van Ogham is onbekend, volgens een 15de-eeuws geschrift The Book of Ballymote wat nog steeds gebruikt wordt om de ware geschiedenis van de Kelten deels te achterhalen, was Ogham oorspronkelijk een geheime gebarentaal van de Druïden maar dat werd al snel in twijfel getrokken aangezien er nog zoveel Ogham-stenen met voor-christelijke inscripties in het Ogham te vinden zijn op Ierland, in Cornwall, Schotland en Wales, wel is het mogelijk dat de Barden (de Keltische poëten en kunstenaars) het Ogham ook gebruikt zouden hebben als een soort van gebarentaal, waar de neus of de opgestoken hand als verticale lijn dienst deed. Wat het Ogham-alfabet te maken heeft met het vorige item De Keltische astrologie moge duidelijk zijn, het Ogham bestaat uit tekens waarvan ieder teken (letter) naar bomen uit heel Europa verwijzen en er wordt verondersteld dat de boomsoorten en de daaraan gekoppelde tekens uit het Beith-Luis-Nion een mystieke betekenis hadden. De Ogham-tekens waarvan aangenomen wordt dat ze ook in boomstammen gekerfd werden zijn jammer genoeg verloren gegaan. Het Ogham is een eenvoudig alfabet, dat enkel gebruikt werd voor opschriften, er zijn nooit boeken of geschriften mee geschreven. De Druïden vonden dat alles in het geheugen moest blijven en dat het dus niet nodig was iets op schrift te stellen. Hierboven staat geschreven dat er sprake is van twintig heilige bomen zodat er in die tijd ook maar twintig tekens waren, pas later zijn er vijf andere karakters aan toegevoegd, met het oogpunt het Ogham-systeem als orakelsysteem te gebruiken. Hoewel er zo’n 1500 verschillende Ogham-systemen bekend zijn, vinden we toch over het algemeen dezelfde bomen terug. Elke boom is verbonden met een klank, een letter, een feeling, die aangeduid wordt door een verticale streep, met dwarsstreepjes naar links, rechts, horizontaal naar beide kanten of schuin de verticale streep doorkruisend.

      

Hierboven een pagina uit The Book of Ballymote. Elke letter van het alfabet is een beginletter van de twintig belangrijkste bomen van de Kelten; 13 letters verwijzen naar de 12 à 13 manen per jaar. De cyclus van de maan telde 28 (bijna 29) dagen, daarom waren er soms 12, soms 13 manen per jaar. Dat werd uitgerekend als 13 x 28 is 364 + 1 dag is een jaar, die ene dag werd gewijd aan de maretak. De maretak was een boom op een boom. Dat de Kelten de bomen als heilig beschouwden is niet zo verwonderlijk ook heden ten dage weten veel mensen dat er verscheidene bomen zijn met helende krachten. Door alle culturen heen is de boom voor de mens een belangrijk levenssymbool geweest en het is jammer dat in onze huidige geïndustrialiseerde samenleving de betekenis naar de achtergrond wordt geschreven. Ogim (ook wel bekend onder de namen Ogma, Ogmios en Ogham) is de Keltische God van onder andere kennis, wijsheid, welbespraaktheid en taal. Volgens de Ierse mythologie zou Ogim de inspirator zijn geweest voor het Ogham-alfabet (het Beith-Luis-Nion). 

         

Links Ogham-stenen met een heilige bron, rechts een Ogham gedenksteen. In Ierland is een heel grote Ogham-steen die men heeft ontcijferd, de steen stond oorspronkelijk in Mountrivers en is in 1851 verplaatst naar Dromatimore in Aghabulloque, de inscriptie is "MADORA MAQI DEGO" of "NO MAQI DEGO", wat niet helemaal duidelijk is maar erop wijst dat het een gedenksteen is voor een belangrijke krijgsheer van de Clana Deaghda stam. Dit was een stam van ridders die leefden in Ierland en hun territorium hadden in West Munster. De woorden die de tekens vormen verwijzen vaak naar namen van mensen. Historici en archeologen nemen hoofdzakelijk aan dat de stenen als markeerpunten dienden voor landeigendom van aanzienlijke mensen of families. De gestorvenen waren belangrijk voor de Kelten met hun vooroudercultuur. Zij dienden dan ook zo dicht mogelijk bij de familie begraven te worden. Dat verklaart waarschijnlijk waarom veel Ogham-stenen tegenwoordig op of nabij kerkhoven te vinden zijn.

         

Links een Ogham-steen ter nagedachtenis aan koning O’Sullivan, rechts Keltische archeologische vondsten.

Omdat er vroeger en zeker ten tijde van de Kelten een ware cultus aan bomen was gewijd zag het christendom deze heilige bomen als gevaarlijke vertegenwoordigers van heidense natuurreligies. Op last van het christendom zijn heel wat bomen omgehakt, maar meestal koppelde men de oude cultus aan de nieuwe godsdienst waardoor er kapelletjesbomen ontstonden, waarbij men meer de nadruk ging leggen op het kapelletje dan op de boom. Bij de Kelten was het de gewoonte om bij de woning of op het dorpsplein een linde te planten, ter bescherming van familie en gemeenschap. Onder de dorpslinde vergaderden de schepenen, er werd onder de boom recht gesproken en er werd bij gedanst tijdens feestelijkheden. Rechtspreken gebeurde zowel onder de linde als onder de eik.

 

Keltische tarotkaarten van heden en Keltische munten uit de oudheid.

Astrologie, taal, gewoonten en gebruiken, maar vooral bomen, struiken en planten, voor de Kelten hoorden het allemaal bij elkaar.

Wordt vervolgd.

 

 

 

 

 

 

Advertentie